zondag 21 januari 2018

Boekrecensie: De verloren familie van Jenna Blum...


Oorlog is niet voorbij als de vrede is getekend




Net als in eerdere boeken schrijft Jenna Blum over ( de gevolgen van) de tweede wereld oorlog. Haar eerste boek Familieportret ( uit 2004 maar in het Nederlands vertaald in 2010) was een bestseller. De verwachtingen zijn dan ook hoog gespannen als in 2017 een nieuw boek uitkomt met wederom de tweede wereld oorlog als onderwerp bij uitgeverij Meulenhoff Boekerij B.V.  Maar dit boek draait om de gevolgen van de oorlog en zet de lezer bij het lezen van de achterflap toch enigszins op het verkeerde been.

Hoofdpersoon Peter is Joods en verliest in de Tweede Wereldoorlog zijn ( niet Joodse) vrouw en twee kleine dochtertjes. Na de oorlog komt hij als jonge vent aan in Amerika: het beloofde land. Om het verleden te vergeten vlucht hij in werk en doet er alles aan om de herinneringen die hem kwellen te vergeten. Dat dit onmogelijk is blijkt al snel en de gevolgen zijn verregaand.  Zijn restaurant Mascha's ( naar zijn overleden vrouw) kost hem veel energie, is succesvol maar lost zijn problemen niet op.

Het boek is ingedeeld in drie delen en beschrijft naast in deel 1 het verhaal van Peter ook het verhaal van June , zijn tweede vrouw en zijn dochter uit dit huwelijk: Elsbeth. In alle drie de delen springt Blum naar verschillende tijdsperiodes om de drie verhalen in een breder perspectief te zetten. De hoofdstukken zijn vrij lang maar goed leesbaar geschreven.  Peter weigert te praten over het verleden en is een gesloten workaholic. Wie denkt in zijn deel het verleden te leren kennen komt bedrogen uit. Het wordt maar summier vertelt en dat is erg jammer en een kans die Blum onbenut laat. Tipjes van de sluier worden opgelicht maar daar blijft het bij. Blum slaagt er wel in om heel goed de gevolgen voor Peter te laten zien. Een klein stukje muziek dat onverwacht op zijn pad komt kan hem al helemaal tot razernij brengen. Als hij de twintig jaar jongere fotomodel June leert kennen en er toch ( enigszins gedwongen door een situatie) voor kiest om een nieuw gezin te stichten is dit niet eenvoudig.  

June wiens modellen wereld toch al niet te vergelijken is met de wereld van de oudere Peter loopt tegen een gesloten muur aan. Jong en naïef trouwt ze met hem maar door de afstandelijkheid weet ze niet heen te breken. Ook met haar eigen gevoelens kan ze niet bij hem terecht en ze mist de openheid. Als ze de jonge Gregg ontmoet is hij aanvankelijk het klankbord waar ze naar opzoek is. Ook met haar dochter is er geen open band. Al van jongs af aan zijn vader en dochter een twee-eenheid waarbij ze zich wederom buitengesloten voelt. 

Uit het verhaal van June:
"Ze voelde zich rancuneus, voor de gek gehouden. Niet door Gregg, maar door de oorlog. Dat was zo'n geslepen tegenstander, die had zulke grote gaten in haar leven geslagen: één ter grootte van een vader en een kleiner van een vrouw en twee kinderen die June nooit had gekend. De oorlog had er voor gezorgd dat Junes moeder weduwe was geworden en June een halve wees met een halve echtgenoot. En zij maar denken dat Gregg op wonderbaarlijke wijze was ontsnapt aan uitwendige verwondingen. Nu wist ze dat zijn littekens allemaal van binnen zaten."


Elsbeth heeft, hoewel ze haar vader niet altijd begrijpt, een band die gebaseerd is op een gezamenlijke passie: eten en koken. En waar June haar modellenfiguurtje angstig bewaakt laat Elsbeth haar eten goed smaken. Ze ziet verwijdering ontstaan tussen haar ouders en staat daar machteloos tegenover. Pas als ze een jonge kunstenaar ontmoet die alle aandacht heeft voor haar waar ze zo naar snakt krijgt ze op een bepaald vlak eindelijk de controle.

Blum beschrijft een goed geschreven familieportret. De jaren van wederopbouw, de woelige jaren 60 en tachtiger jaren waarin wéér veel veranderd is een goed uitgelichte periode. Het is boeiend om te lezen maar laat na het hele verhaal van Peter te vertellen en dat geeft een onvoldaan gevoel als het boek uit is. Er mist iets. Wél laat dit boek zien dat de oorlog niet voorbij is als de vrede getekend is: de gevolgen zijn generaties lang merkbaar. 




Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...